«Болашактын каласы»

Ашық сабақ 5 – сынып Мақал-мәтелдер

Ашық сабақ

5 – сынып

Мақал-мәтелдер

Ұйымдастыру кезеңі: Оқушылармен сәлемдесу; 2. Оқушыларды түгендеу; 3. Оқушыларды сабаққа психологиялық дайындау.

Ұйымдастыру кезеңі:

  • Оқушылармен сәлемдесу;

2. Оқушыларды түгендеу;

3. Оқушыларды сабаққа психологиялық дайындау.

Қайырлы күн, достым, Сәттілікке толсын! Біздің алар бағамыз, Кілең «бестік» болсын!

Қайырлы күн, достым,

Сәттілікке толсын!

Біздің алар бағамыз,

Кілең «бестік» болсын!

Үй тапсырмасын сұрау Мақал дегеніміз не?  2. Мәтел дегеніміз не?  3. Мақал мен мәтел арасындағы айырмашылық қандай?

Үй тапсырмасын сұрау

  • Мақал дегеніміз не?

2. Мәтел дегеніміз не?

3. Мақал мен мәтел арасындағы айырмашылық қандай?

Жаңа білімді меңгерту кезеңі Мақал-мәтелдердің негізгі белгілері: Мәтел Мақал Тоқсан ауыз сөздің тобықтай түйінін білдіріп, тұжырым жасайды. Мағынасы ашық болдмай, ишарамен, тұспалмен айтылады. Екеуі де белгілі бір түйінді береді.

Жаңа білімді меңгерту кезеңі

Мақал-мәтелдердің негізгі белгілері:

Мәтел

Мақал

Тоқсан ауыз сөздің тобықтай түйінін білдіріп, тұжырым жасайды.

Мағынасы ашық болдмай, ишарамен, тұспалмен айтылады.

Екеуі де белгілі бір түйінді береді.

Мақал-мәтелдердің ерекшеліктері Р/с Мақал 1 Мәтел Құрылысы жағынан екі-үш бөлімді. Әке – асқар тау,шеше-қайнар бұлақ, бала-жағасындағы құрақ. 2 Көбіне бір бөлімді болып келеді. Кәрі түлкі қақпанға түспес. Ой неғұрлым ашық айтылады. Батыр туса - ел ырысы,жаңбыр жауса - жер ырысы. 3 Ой,пікір ишара,тұспал түрінде беріледі. Көп түкірсе – көл. Мақалдың мазмұнында себебі мен салдары қатар айтылады. Қорқақты көп қусаң, батыр болады. Істің салдары айтылып, себебі айтылмай қалып қояды. Дария жанынан құдық қазба.

Мақал-мәтелдердің ерекшеліктері

Р/с

Мақал

1

Мәтел

Құрылысы жағынан екі-үш бөлімді.

Әке – асқар тау,шеше-қайнар бұлақ, бала-жағасындағы құрақ.

2

Көбіне бір бөлімді болып келеді.

Кәрі түлкі қақпанға түспес.

Ой неғұрлым ашық айтылады.

Батыр туса — ел ырысы,жаңбыр жауса — жер ырысы.

3

Ой,пікір ишара,тұспал түрінде беріледі.

Көп түкірсе – көл.

Мақалдың мазмұнында себебі мен салдары қатар айтылады.

Қорқақты көп қусаң, батыр болады.

Істің салдары айтылып, себебі айтылмай қалып қояды.

Дария жанынан құдық қазба.

Практикалық дағды кезеңі I саты ( Оқушылық деңгей) Бірнеше сөздер беріледі: Ана, еңбек, дос, ел. Мақал-мәтелдер құрап, оларды қатыстырып, бір-екі сөйлеммен өз сезімдеріңді білдіріңдер.

Практикалық дағды кезеңі

I саты ( Оқушылық деңгей)

Бірнеше сөздер беріледі: Ана, еңбек, дос, ел.

Мақал-мәтелдер құрап, оларды қатыстырып, бір-екі сөйлеммен өз сезімдеріңді білдіріңдер.

II саты ( Алгоритмдік деңгей) Көп нүктенің орнына тиісті сөзді қой және сол сөзді үш тілде айтып бер.  1) ... тас жарады, Тас жармаса бас жарады. 2) Таяқ еттен өтеді, ... сүйектен өтеді. 3) ... таумен кездеспейді, Адам адаммен кездеседі. 4) ... көпті жау алмайды, Ақылы көпті дау алмайды. 5) ... қылды қақ жарған.

II саты ( Алгоритмдік деңгей)

Көп нүктенің орнына тиісті сөзді қой және сол сөзді үш тілде айтып бер.

1) … тас жарады,

Тас жармаса бас жарады.

2) Таяқ еттен өтеді,

… сүйектен өтеді.

3) … таумен кездеспейді,

Адам адаммен кездеседі.

4) … көпті жау алмайды,

Ақылы көпті дау алмайды.

5) … қылды қақ жарған.

III деңгей ( Ізденімдік деңгей )    «Жылдам жауап»  ойыны. Сәйкестендіру т есті              Еңбек түбі –                                       Зейнет             Бейнет түбі –                                      Береке             Ұрлық түбі –                                      Бұлақ             Сөз анасы –                                        Қорлық             Су анасы —                                          Құлақ

III деңгей ( Ізденімдік деңгей )

«Жылдам жауап»  ойыны. Сәйкестендіру т есті

            Еңбек түбі –                                       Зейнет

            Бейнет түбі –                                      Береке

            Ұрлық түбі –                                      Бұлақ

            Сөз анасы –                                        Қорлық

            Су анасы —                                          Құлақ

IV саты ( Шығармашылық деңгей ) Екі қатарға тапсырмалар беріледі.  І қатар – Ата – ана                                                      ІІ қатар – Еңбек                                                        Тірек сөздер мен сөз тіркестері, мақал – мәтелдер. Ата – ана тақырыбына: аялы алақан, мейірім, парыз, сәби тілегі, «Қыздың ұяты — шешеге», «Шеше көрген тон пішер».  Еңбек тақырыбына: еңбек ету, маңдай тер, мақсат қою, «Еңбек түбі — береке», «Ердің атын – еңбек шығарар».

IV саты ( Шығармашылық деңгей )

Екі қатарға тапсырмалар беріледі.

І қатар – Ата – ана

                                                     ІІ қатар – Еңбек

                                                     

Тірек сөздер мен сөз тіркестері, мақал – мәтелдер.

Ата – ана тақырыбына: аялы алақан, мейірім, парыз, сәби тілегі, «Қыздың ұяты — шешеге», «Шеше көрген тон пішер».

Еңбек тақырыбына: еңбек ету, маңдай тер, мақсат қою, «Еңбек түбі — береке», «Ердің атын – еңбек шығарар».

Үй тапсырмасы

Үй тапсырмасы

Бағалау  Смайлик фишкалар арқылы бүгінгі сабаққа белсене араласқан оқушыларды бағалаймын.

Бағалау

Смайлик фишкалар арқылы бүгінгі сабаққа белсене араласқан оқушыларды бағалаймын.

Қош сау  болыңыздар!!!

Қош сау

болыңыздар!!!

Легко учиться!